Chương 3: Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất
1. Các nội dung cơ bản
*Sự phát sinh sự sống (3 giai đoạn)
* Sự phát triển sự sống:
+ Bức tranh của sự phát triển
- 4 sự kiện lớn trong quá trình phát triển sự sống: chuyển đời sống từ nước lên cạn, sự phồn thịnh và diệt vong của bò sát khổng lồ, sự hình thành bộ mặt sinh giới như ngày nay, sự phát sinh loài người.
- Sự phát triển của sinh vật gắn liền với sự biến đổi về khí hậu và địa chất.
- Sự phát triển của sinh vật diễn ra nhanh hơn sự biến đổi về khí hậu và địa chất.
* Chiều hướng và nhịp điệu tiến hóa.
- Sự phát sinh loài người
+ Niên đại
+ Đặc điểm sinh học (vóc dáng, hộp sọ)
+ Đặc điểm xã hội (công cụ lao động, lối sống)
2. Chuẩn kiến thức, kỹ năng cần đạt
2.1. Kiến thức
- Trình bày được sự phát sinh sự sống trên Trái Đất: Quan niệm hiện đại về các giai đoạn chính: Tiến hóa hóa học, tiến hóa tiền sinh học.
- Phân tích được mối quan hệ giữa điều kiện địa chất, khí hậu và các sinh vật điển hình qua các đại địa chất: đại tiền Cambri, đại Cổ sinh, đại Trung sinh và đại Tân Sinh. Biết được một số hóa thạch điển hình trung gian giữa các ngành, các lớp chính trong giới Thực vật và Động vật.
- Giải thích được nguồn gốc động vật của loài người dựa trên các bằng chứng giải phẫu học so sánh, phôi sinh học so sánh, đặc biệt là sự giống nhau giữa người và vượn người.
- Trình bày được các giai đoạn chính trong quá trình phát sinh loài người, trong đó phản ánh được điểm đặc trưng của mỗi giai đoạn: các dạng vượn người hóa thạch, người tối cổ, người cổ và người hiện đại.
2.2. Kĩ năng
- Sưu tầm tư liệu về sự phát sinh của sinh vật qua các đại địa chất.
- Sưu tầm tư liệu về sự phát sinh loài người.
- Xem phim về sự phát triển của sinh vật hay quá trình phát sinh loài người.
3. Định hướng phương pháp giảng dạy
* Sự phát triển sự sống:
+ Bức tranh của sự phát triển
- 4 sự kiện lớn trong quá trình phát triển sự sống: chuyển đời sống từ nước lên cạn, sự phồn thịnh và diệt vong của bò sát khổng lồ, sự hình thành bộ mặt sinh giới như ngày nay, sự phát sinh loài người.
- Sự phát triển của sinh vật gắn liền với sự biến đổi về khí hậu và địa chất.
- Sự phát triển của sinh vật diễn ra nhanh hơn sự biến đổi về khí hậu và địa chất.
* Chiều hướng và nhịp điệu tiến hóa.
- Sự phát sinh loài người
+ Niên đại
+ Đặc điểm sinh học (vóc dáng, hộp sọ)
+ Đặc điểm xã hội (công cụ lao động, lối sống)
2. Chuẩn kiến thức, kỹ năng cần đạt
2.1. Kiến thức
- Trình bày được sự phát sinh sự sống trên Trái Đất: Quan niệm hiện đại về các giai đoạn chính: Tiến hóa hóa học, tiến hóa tiền sinh học.
- Phân tích được mối quan hệ giữa điều kiện địa chất, khí hậu và các sinh vật điển hình qua các đại địa chất: đại tiền Cambri, đại Cổ sinh, đại Trung sinh và đại Tân Sinh. Biết được một số hóa thạch điển hình trung gian giữa các ngành, các lớp chính trong giới Thực vật và Động vật.
- Giải thích được nguồn gốc động vật của loài người dựa trên các bằng chứng giải phẫu học so sánh, phôi sinh học so sánh, đặc biệt là sự giống nhau giữa người và vượn người.
- Trình bày được các giai đoạn chính trong quá trình phát sinh loài người, trong đó phản ánh được điểm đặc trưng của mỗi giai đoạn: các dạng vượn người hóa thạch, người tối cổ, người cổ và người hiện đại.
2.2. Kĩ năng
- Sưu tầm tư liệu về sự phát sinh của sinh vật qua các đại địa chất.
- Sưu tầm tư liệu về sự phát sinh loài người.
- Xem phim về sự phát triển của sinh vật hay quá trình phát sinh loài người.
3. Định hướng phương pháp giảng dạy
Phần 5 - Di truyền học
Chương 1: Cơ chế di truyền và biến dị.
Chương 2: Tính quy luật của hiện tượng di truyền.
Chương 3: Di truyền học quần thể.
Chương 4: Ứng dụng di truyền học.
Chương 5: Di truyền học người.
Phần 6 - Tiến hóa
Chương 1: Bằng chứng tiến hóa.
Chương 2: Nguyên nhân và cơ chế tiến hóa.
Chương 3: Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất.
Phần 7- Sinh thái học
Chương 1: Cá thể và môi trường
Chương 2: Quần thể sinh vật.
Chương 3: Quần xã sinh vật.
Chương 4: Hệ sinh thái, sinh quyển và sinh thái học với quản lý tài nguyên thiên nhiên.
Chương 1: Cơ chế di truyền và biến dị.
Chương 2: Tính quy luật của hiện tượng di truyền.
Chương 3: Di truyền học quần thể.
Chương 4: Ứng dụng di truyền học.
Chương 5: Di truyền học người.
Phần 6 - Tiến hóa
Chương 1: Bằng chứng tiến hóa.
Chương 2: Nguyên nhân và cơ chế tiến hóa.
Chương 3: Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất.
Phần 7- Sinh thái học
Chương 1: Cá thể và môi trường
Chương 2: Quần thể sinh vật.
Chương 3: Quần xã sinh vật.
Chương 4: Hệ sinh thái, sinh quyển và sinh thái học với quản lý tài nguyên thiên nhiên.